Bữa ăn trước giờ xử bắn

Tôi đã ba lần đi xem xử bắn, chứng kiến phút cuối của gần một chục tử tội! Nhưng chưa bao giờ chụp ảnh giờ phút hành quyết, ngay cả khi được phép!

Bức ảnh trên là cảnh đoàn xe đưa năm tử tội trong vụ án Năm Cam ra pháp trường Long Bình, quận 9. Tôi chụp lúc 4 giờ sáng ngày xử bắn. Hơn một tiếng sau, năm loạt đạn khô khốc vang lên. Tử tội không có một nét biểu cảm nào.

Tất cả các vụ thi hành án tử hình đều thế, bị án bị bịt mắt, trói chặt đến độ không thể nhúc nhích. Người chứng kiến, vì thế, cũng đỡ bị ám ảnh. Thế nhưng, bữa cơm trước giờ xử bắn thì khác. Ba giờ sáng, tử tội giật mình và hoảng loạn trước tiếng lách cách mở khoá xà lim. Cùm chân được mở, thay vào là một sơi xích giữa hai mắt cá chân để không thể tấn công quản giáo hoặc tháo chạy. Tại phòng thủ tục, họ được lăn tay, kiểm tra lần cuối lý lịch tư pháp và ăn bữa cơm cuối cùng, một dĩa xôi, một dĩa thịt gà không có xương, một cốc rượu (đôi khi, người ta chiều ý tử tội) và một điếu thuốc... Một trái chanh lăn nhanh vào miệng- đề phòng họ cắn lưỡi- và bịt lại...Nhiều người vùng vẫy chống cự, nhiều người không còn một chút can đảm.

Dẫu sao, sau đó họ sẽ không bao giờ còn phải sợ hãi, và họ sẽ không bị dằn vặt bởi tội lỗi nữa. Chết là hết! Bữa ăn cuối cùng, đa số không nuốt trôi vì bị ám ảnh bởi cái chết đang đến gần.

Thế nhưng có một tử tù bỏ ăn không phải vì sợ hãi. Câu chuyện được bạn tôi, Y Phi K'Buor, cán bộ Toà án tỉnh Đăk Lăk kể trên đường từ trường bắn Hoà Thắng trở về .

Chuyện về một vụ thi hành án tử hình ở Ban Mê năm 2000. Bị án là một người đàn ông trạc 40 tuổi, có năm đứa con, đứa nhỏ nhất chừng hai tuổi. Tội ác của anh ta quá lớn, không thể khoan hồng. Ngày anh bị thi hành án, vợ con anh ở một huyện xa không có mặt. Như những tử tù khác, anh được làm đầy đủ thủ tục và ăn bữa cuối cùng. Người tử tù chỉ xin điếu thuốc và ly rượu đế. Viên quản giáo nhìn anh, cám cảnh: "Ăn đi! Kẻo xuống dưới ấy phải làm ma đói! Thôi đừng suy nghĩ nữa, kiếp sau có làm người thì sống cho tốt hơn, nhé!".

Anh ta vẫn không ăn: "Dạ, thịt gà và xôi ngon lắm, nhưng em không ăn đâu, thưa cán bộ!".

Rồi anh ta rơm rớm nước mắt và khóc rống lên:

- Nhờ cán bộ gói xôi và thịt lại, gửi về cho mấy đứa con em... Tội nghiệp, nhà quá nghèo... Từ nhỏ tới lớn chúng nó chưa bao giờ được ăn thịt gà! ...Hu...Huhu

Từ khi cầm bút, tôi chưa bao giờ cho mình cái quyền phán xét đại loại như "bị cáo mất hết tính người".

Và sau lần ấy, cụm từ trên càng không bao giờ xuất hiện trong các bài báo của tôi. Chắc chắn là như vậy!